Flodderwetenschap

Mist maakt mijn wereld klein en kil, hoewel het weerstation vlak voor vertrek nog geen twee graden onder het nulpunt aangaf. Buiten het saaie asfalt onder mijn voeten is er niets waaraan ik mijn blik hechten kan dan de berijpte grassprieten in de berm. Plotseling doemt een grote zilverreiger, slank en wit uit het grijs op. Waarschijnlijk aangetrokken door de pas omgewoelde akker van Thé waarin de verse ploegsneden fluweelzwart glanzen. Als de afstand tussen ons tot een meter of vijf geslonken is zakt zij iets door haar gewrichten, slaat haar vleugels uit, strekt hals en poten en verdwijnt wiekend in de mist. Ik ben weer alleen met mijn gedachten.

Deze week is de uitverkiezing van het mooiste woord van 2012. Gisteravond een item bij Pauw & Witteman waarin een aantal van de genomineerde woorden werden besproken. Persoonlijk kon ik er niets moois in ontdekken. Toch, als ik in de schoenen van Katinka Polderman zou staan, en haar woord ‘Voetbalvrouwing’ zou uit de tien genomineerde woorden komen bovendrijven, dan zou ik daar waarschijnlijk weer naast hebben gelopen van trots. Naast Katinka’ pumps bedoel ik. Hoewel ik niets heb met de activiteiten die onder voetbalvrouwing worden verstaan, noch met dames die aan dergelijke activiteiten deelnemen.

Onze taal is een opmerkelijk fenomeen. Het volgt ons gedrag op de hielen. Toen het leven nog veilig verzuild was, waren wij, als we bijvoorbeeld kinderen kregen, fulltime ouder. In onze taal hadden we voldoende aan vader, moeder en ouders. Vandaag is dat niet meer zo simpel en kennen we bijvoorbeeld het woord weekendouder of zelfs nachtouder. Misschien ontstaat behoefte aan een woord als dinsdagmiddagouder.

Gisteren was ik in Het Dorp. Ik was daar op uitnodiging vanwege het vijftigjarig jubileum van deze bijzondere woonwijk in Arnhem. Samen met twee echtparen werd ik door Arie Willem Stek rondgeleid langs een herinneringsroute die kleurrijk door de woonwijk slingert. Langs de route opmerkelijke foto’s van de actie ‘Open Het Dorp’, van de opbouwfase en uit het leven van alle dag. En teksten, van mij en anderen die op uitnodiging hun herinnering schreven (zie ‘Lucifersdoosjes’). 

Op het terrein waren twee zogenaamde paswoningen gebouwd, boordevol nieuwe technieken waarmee mensen met een handicap minder gehandicapt kunnen zijn. Vooral de tabletcomputer wordt door RTD Het Dorp dankbaar ingezet om het leven van fysiek gehandicapten in de toekomst gemakkelijker en aangenamer te maken. Het aanrecht kan daarmee omhoog of juist omlaag worden gebracht, of draaien waardoor de kookplaten toegankelijker worden. De gordijnen sluiten, licht aan doen, de televisie op een andere zender, geluid zachter, de deur openen, de kraan dicht draaien. Allemaal kleine en simpele taken waarvoor geen personeel meer nodig is.

Na afloop maakte ik een persoonlijke herinneringstour door een paar binnenstraten. Een aantal namen van bewoners van toen vond ik terug. En enkele gezichten in een verzameling portretten op een van de prikborden. Het naambordje van Jan was verdwenen van de deur waarachter hij jarenlang woonde. Eerst met Willemien, na haar overlijden bleef hij alleen met zijn fameuze postzegelverzameling. Jan – pas nu ik hier langs de Dijk ren en de zon door de mist breekt, herinner ik mij weer zijn achternaam –, was de bedenker van de beroepsaanduiding ‘Dogela’. Een samentrekking van Dorpsbegeleid(st)er Arnhem. De verzorgenden in Het Dorp werden met die naam aangeduid. Het woord dogela haalde de Dikke Van Dale! Ik heb het gisteren niet nagevraagd, maar ben er van overtuigd dat deze benaming niet langer wordt gebruikt. Controle in mijn van Dale leert dat dogela niet langer in de lijst opgenomen is.

In oktober 2011 werd Diederik Stapel ontdekt als professioneel duimzuiger. Hij fakete meerdere wetenschappelijke onderzoeken. Legde data naast zich neer, verzon uitkomsten en frustreerde promovendi. Via zijn ‘wetenschappelijk onderzoek’ werd de gefingeerde ‘vleeshufter’ ontmaskerd. Deze week toonde hij zijn spijt en bood ons zijn verontschuldiging aan. Helaas, flodderwetenschap haalde de nominatie via van Dale niet.