Spijt

Een van de bewoners aan de Tempelstraat maakt zijn autoruiten ijsvrij terwijl ik lekker aan een rondje hardlopen begin. Dit klinkt niet aardig, ik weet het, maar het is evengoed waar; ik ren liever langs dijk en uiterwaarden dan dat ik voorruiten krab.

      De laatste dagen maalt de herinnering aan een confrontatie met een rechter door mijn hoofd, steeds opnieuw, als molenwieken in een lentebries. Het is tot nu de enige keer dat ik mij voor een rechtbank heb moeten verantwoorden. De aanleiding was dat ik betrapt werd op fietsen zonder verlichting. Ik ben vergeten welke smoes ik klaar had toen ik staande werd gehouden, het is dan ook bijna vijfenvijftig jaar geleden dat dit gebeurde. Op weg naar huis, ik meen dat ik bij mijn vriend in Hoorn de warme maaltijd had meegegeten – we hadden in ieder geval die hele dag op de rijnaak van Peter’s vriend gewerkt, in plaats van naar school te gaan –, werd ik op de grens van Wognum en Wadway gedwongen te stoppen. Ik was verdorie bijna thuis!

      De agent geloofde mij niet. Hij schreef iets op een bonnetje waarvan ik een kopietje kreeg. Ik weet nog dat ik het later aan Peter liet zien. Daarna vergat ik het hele voorval tot enkele weken later de brief van de rechtbank arriveerde. Toen moest ik het alsnog aan mijn moeder vertellen. Zij was niet blij.

      Onderwijl de dag naderde zat ik toenemend in de zenuwen, weet ik nog. Niet eens vanwege dat rottige fietslampje of mijn leugentje om bestwil. Welnee, ik was bang dat de rechter zou weten dat ik, wij, op de dag dat ik geverbaliseerd werd, gespijbeld had. En niet voor de eerste keer! Onzin natuurlijk, weet ik nu, maar in die tijd was ik nogal naïef. Ik was een kind en dacht dat rechters alles zouden weten; dat zij iedere te behandelen zaak tot op de bodem uit zouden pluizen.

      Van mijn fietstochtje naar Hoorn, op weg naar de kantonrechtbank, kan ik mij niets herinneren. Ik weet nog wel dat ik een poosje voor de deur stond voordat ik er naar binnen durfde. Alleen, of was Peter met mij mee gekomen? Mijn hart klopte in mijn keel en het zweet brak uit al mijn poriën toen ik naar binnen werd geroepen. Krententuin (gevangenis), dacht ik vaag, of boete (en hoe moet ik die dan betalen?), in ieder geval krijg ik een strafblad.

      De ruimte die ik nu nog zie is donker, veel eikenhout. Achter een zware tafel zitten een vrouw en vier heren. Met hun witte beffen zien zij er afschrikwekkend deftig uit. Achter mij staat een man in een uniform (politie?), dezelfde die mij heeft binnengeroepen. Door de ogen van de rechtbank zie ik een smalle jongen. Blonde haren, spierwit gezichtje. Spijt druipt als zweet van zijn voorhoofd in zijn ogen.

      Er waren twee berichten die deze week mijn rechtsgevoel zwaar op de proef stelden (het waren ook deze berichten waardoor dat voorval uit mijn jeugd omhoog floepte.) Daar was de dame die een nog geldig parkeerkaartje van een ander overnam. Zij was gezien. Boete! Haar verweer viel niet in goede aarde, de rechter stelde haar bovendien in het ongelijk. Reden: volgens een of andere gemeentewet moet iedere automobilist persoonlijk een parkeerkaart kopen. Ik wist ook niet van het bestaan van die wet, maar die is naar mijn mening pas geldig als een vast bedrag moet worden afgerekend, of als uitsluitend voor de parkeertijd wordt betaald.

      De tweede situatie betrof pakjespapier. Het betreffende televisieprogramma had van de fabrikant duizend euro ontvangen maar is veroordeeld tot een boete die honderden keren hoger is.

      Parkeerster en het Sinterklaasjournaal, zij kwamen er niet zo genadig af dan ik indertijd. Mij werden de oren gewassen over het feit dat ik die politieman iets op de mouw probeerde te spellen. Rechtvaardig, vond ik.

      Wat mij betreft is de rechtvaardigheid van rechters gedurende de afgelopen dagen aan het wankelen gebracht.