Schoenen

Voorafgegaan door mijn schaduw ren ik de Hommelstraat af. Hier en daar nog plukjes sneeuw, plassen en sloten belegd met waterijs.

Geen verslagen meer van toertochten noch speculaties over hét evenement: geen opgewonden geleuter van kleumende verslaggevers, ijsmeesters worden koud genegeerd. Kortom: deze winter is afgesloten, of in ieder geval Deel Een.

Op de dijk, in het zicht van het fruitbedrijf van de familie Engelen, beland ik weer in een gesprek van gisteravond. Waarschijnlijk ook omdat we het zojuist aan tafel nog nabespraken: op bezoek bij Riky’ jongste broer en zijn vrouw en onder het genot van een handje borrelnootjes en een blokje kaas, bespraken we de situatie van hun schoonzus. Wij kennen haar goed. Nadat zij onlangs was gewezen op de openstaande koelkast – “O, dat! Het vriest nu toch?” –, vergat zij enkele dagen geleden dat zij vlees stond aan te braden, juist op het moment dat zij in de huiskamer andere dingen om handen vond. Het vuur stond gretig hoog en toen zij na geruime tijd de keukendeur opende vond zij de ruimte opgevuld met een verstikkende walm. Gelukkig geen vlam in de pan dus weinig aan de hand. Klaar, maar geen ‘Eind Goed Al Goed!’ Helaas voor haar het begin van een nieuwe episode.

Nu ik hier ren en haar kinderen beroete wanden zie boenen, op en neer zie hollen met vloerkleden en gordijnen, om in de sneeuw te luchten, denk ik aan Martha. Haar echte naam verklap ik niet. Ik leerde Martha enkele jaren geleden kennen vanwege een intakegesprek voor de Zonnebloem. Zij ontving mij gastvrij in haar knusse appartementje en gaf heldere antwoorden op mijn vragen: Al  vlug is duidelijk dat ik met een kunstzinnig mens te doen heb; rondom beeldhouwwerkjes en geschilderde landschapjes. Martha toont ze mij trots, terwijl zij moeizaam een koektrommel uit een kastje opvist. Ik vertel haar over de Zonnebloem en stel vragen. Dan onderbreekt zij mij: “Heb ik u al verteld over mijn nieuwe schoenen?” Zij tilt haar halflange rokken omhoog zodat het lamplicht in glimmend gepoetst, orthopedisch loopwerk valt.
Martha vertelt hoe ze werden aangemeten en hoeveel gemak zij daarvan heeft. Ze zijn uitermate praktisch! Ik vraag naar het beeldhouwwerk: jarenlang, samen met haar man, bijtelde zij met lust en ijver. “Schilderen kost minder energie,” vindt Martha, “heeft u mijn expositie gezien?” Ik ben vol bewondering voor de negentigjarige dame. Martha loopt met onze kopjes naar haar keukentje. Halverwege keert zij zich ongemakkelijk naar mij toe: “Heb ik u al verteld over mijn nieuwe schoenen?”

Hoewel ik het niet van plan was, ren ik de Uiterwaard op. Links en rechts grazen duizenden ganzen. In de verte zie ik dat ‘mijn zestien’ aan de rand van de grootste concentratie zit. Mijn nadering maakt enkele van de voorste dieren zenuwachtig. Zij vliegen op en inspireren minsten vijfhonderd anderen. Gakkend zwermen de zware vogels drie kanten op, maar buigen massaal naar dezelfde richting, om via een wijde bocht luidruchtig achter de zittenblijvers te landen. Ik kan je wel vertellen, het was een feest voor oog en oor!

Gelukkig concentreert Martha zich op haar Senseo. Eigenlijk vermoedde ik al de kneep. Weer achter een vers bakje troost hervat ik ons gesprek. Ik vertel over activiteiten. Zie haar gezicht opfleuren. Maar zij vraagt: “Heb ik u mijn nieuwe schoenen al laten zien?”
Bij verschillende gelegenheden, bij haar thuis en elders, kwam ik deze sympathieke en kunstzinnige dame tegen. Onlangs ontmoette ik haar bij AH, steun zoekend aan het winkelwagentje. Zij herkende mij niet. Toch kan Martha zich nog steeds probleemloos in haar appartementje redden.

Vandaag las ik dat Europa een miljard euro beschikbaar stelt, onder meer aan de Radboud Universiteit, om onderzoek te doen naar de toepassing van grafeen (een enkelvlakslaag van koolstofatomen) en om een supercomputer te ontwikkelen die de werking van ons brein kan nabootsen. Ik hoop dat zij spoedig ontdekken hoe dementie ontstaat en kan worden tegengegaan!