Legende

Nu ben ik al bijna halverwege het hardlooprondje waarop ik me de laatste dagen heb verheugd. Zes keer achter elkaar jogde ik over dezelfde afstand om mijn conditie weer op te bouwen naar mijn voor-spierreuma-niveau. Vandaag ren ik een klein stukje verder dan de afgelopen drie weken. En ook al is dat maar zo’n driehonderd meter, komt daardoor de Waalbandijk weer binnen mijn hardloop-bereik. Daarom verheugde ik mij op vandaag. Eindelijk, na meer dan een half jaar kan ik weer over dit mooie traject rennen, langs de zo vertrouwde uiterwaard en rivier. 

Nu ren ik dus over dat beloofde stukje Waalbandijk, dat volgens de hectometerpaaltjes slechts één kilometer meet, en word direct getrakteerd op een flinke zwerm grauwe ganzen. De zware watervogels vliegen kwebbelend tussen mij en de Waal maar wel zo dichtbij dat ik de luchtweerstand tussen hun veren hoor fluiten. O wat is dat een mooi geluid!

En terwijl ik van het ganzenkoor geniet komt de Kloosterstraat alweer in zicht. Over ongeveer een kwartier ben ik weer thuis en is ook dit zo bijzondere hardlooprondje geschiedenis, zoals oktober 2017, de maand van de geschiedenis, zichzelf ook aan de geschiedenis heeft toegevoegd. Daarover peinzend herinner ik mij de geschiedenislessen op de lagere school. Als kind was ik niet erg geïnteresseerd in geschiedenis, hoewel er soms plaatjes waren in het boekje dat we bij deze lessen gebruikten, waarin ik wel belang stelde. Ik weet nog dat ik tijdens deze lessen graag wegdroomde (kan ik daardoor zo slecht jaartallen van belangrijke gebeurtenissen reproduceren?) Behalve als meester Pannemans vertelde, bijvoorbeeld over de Bokkenrijders, ja, dan was ik bij de les! Vooral over deze zwarte bladzijde van de geschiedenis kon hij boeiend vertellen, misschien wel omdat deze bandieten vooral in Zuid-Limburg opereerden, de streek waar hij was opgegroeid. Het was ook niet zomaar een verhaal, deze rovers deinsden nergens voor terug. Als je hen een strobreed in de weg lei kon je het wel schudden, zo’n ontmoeting overleefde je dan niet. En als je niet snel je geld of waardevolle spullen aan hen overdroeg staken ze zonder pardon je huis in brand. Meester vertelde er zo inspirerend over dat je deze taferelen als het ware voor je ogen zag afspelen. 

Deze gewapende benden verplaatsten zich op bokken en overmeesterden ’s nachts bewoners van afgelegen boerderijen. Volgens meester Pannemans veranderden de boeren in deze contreien om die reden hun boerderijen in binnenhofboerderijen. Blinde buitenmuren en een zware toegangspoort moesten het dieven en rovers extra moeilijk maken zodat de bewoners zich daardoor weer veilig konden voelden. Het was halverwege de achttiende eeuw ’s nachts nog aardedonker in ons land. Een wegennet bestond nog niet – auto’s en fietsen moesten nog uitgevonden worden – en nachtelijke reizigers oriënteerden zich op de sterren. Als het je overkwam, zo’n overrompeling door een gewapende bende, stond je er helemaal alleen voor, en na afloop waren ze weer snel vertrokken om kilometers verderop opnieuw toe te slaan. Dat ging zo snel dat de mensen in die tijd geloofden dat deze rovers op hun bokken door de lucht vlogen. En in mijn schoolbank zag ik hen gaan!

‘Ontdek gisteren, begrijp vandaag’, dat was het motto van de geschiedenismaand van dit jaar. Of dat ook voor de legende van de Bokkenrijders geldt weet ik niet. Wel weet ik dat dit hardlooprondje het laatste is voor mijn schoenen, want terwijl ik hen op deze laatste meters benut –  zo, nog even één sprintje – is de pakjesbezorger van PostNl op weg met een nieuw paar. Ik ben wel blij dat ze nog een keer van de Waalbandijk en de ganzen hebben genoten!