Prestatie

De zon schijnt al uitbundig als ik de voordeur achter mij dicht trek. Terwijl ik vanuit de Slinger de Tempelstraat op wil rennen, remt een automobilist voor mij af alhoewel hij voorrang heeft. Ik steek mijn hand op en weet: het is een prachtige dag. Alsof ik extra bewijs voor deze vaststelling behoef voel ik de warmte van de zon, doorgegeven door mijn zwarte hardloopbroek die ik gisteravond, vanwege de vermoedelijk lage temperatuur, uit het krat opviste waarin ik mijn winterkleding bewaar.

Met deze extra zonne-energie ren ik via de Van Heemstraweg de Hommelstraat in met het beeld van de gehandicapte eend nog op mijn netvlies. Ik zag het zojuist in de vijver langs de Tempelstraat. Zij haastte zich in een vreemd dwarse houding, achter een soortgenoot aan waarbij het leek of zij meer vaart maakte dan de ander (woerd of eend, dat kan ik mij niet meer herinneren). Het kan zijn dat zij zonder linkerpoot uit het ei kwam, maar eenden gebruikten geen medicijn als softenon (wij mensen gelukkig ook niet meer!) Waarschijnlijker is dat zij het nadien verloor – misschien door toedoen van een snoek, kraai of mens (ik heb gelukkig beide benen nog; had ik er slechts één, dan betwijfel ik ten zeerste dat ik net zo enthousiast mijn loopje zou doen, met dezelfde geestdrift als deze eend bedoel ik).

De scheve vaart van de eend deed mij trouwens denken aan de ijsbreker die door een Fins bedrijf wordt ontwikkeld. Dat schip gaat overdwars het ijs breken waardoor een veel bredere vaargeul kan worden vrijgemaakt om ruimte te geven aan olietankers.
Wie bedenkt zoiets? Een asymmetrisch schip maken, een zijde in een gebogen vorm, zodat ijs met minder energie kan worden gebroken!

Voor mij is dit een bewijs te meer: niets blijft zoals het was! De ene innovatie is nog maar nauwelijks ingeburgerd of de volgende dient zich aan. Steeds iets nieuws, beter, slimmer, terwijl een deel van onszelf haakt naar onveranderlijkheid, rust en herkenning. Daar zijn veel voorbeelden van. Zoals het streven van Bewaorsmiense. Zij willen de cultuur bewaren voor het nageslacht. Ik las in Tweestromenland, het tijdschrift van de gelijknamige historische vereniging voor het Land van Maas en Waal en het Rijk van Nijmegen West, dat zij – de Bewaorsmiense –, met hulp van particulieren, een historische boerderij in Aofere (Afferden) restaureerden en zich inspannen om het door middel van duurzaam hergebruik als erfgoed in stand te houden.

Datzelfde streeft de Boerderijenstichting na voor de stolpboerderijen in West-Friesland. Deze unieke boerderijen, ‘Piramides van de polder’, bepalen sterk het beeld in een groot deel van Noord-Holland. Voor wie dit boerderijtype niet kent: het is een bedrijfswoning waar alles onder één dak is gebracht: de koeien, het hooi en de boer met zijn gezin.

Afgelopen zaterdag, tijdens de Streekmiddag van het Westfries Genootschap, kregen wij via lezingen en filmpjes inzicht in de huidige toestand van deze ‘bedrijfswoningen’. Kort daarvoor bezochten we een paar stolpboerderijen in Wadway. Dat was op zichzelf leuk en ook een beetje spannend. Vooral ons bezoekje aan de boerderij die voorheen aan de familie Broers toebehoorde. Daar kwam ik als kind regelmatig over de vloer. Ik leerde er melken, voerde de kalveren en was er behulpzaam bij de geboorte van een kalf (zie ook ‘Natuurlijk‘) Later was ik zelfs welkom, meestal samen met mijn broer Jan, in hun statige huiskamer om er voetbalwedstrijden op de televisie te bekijken. Emma schonk bij die gelegenheden soms warme, volle chocolademelk!

Het was wel even schrikken. Dat bezoekje maakte het duidelijk: restauratie en onderhoud is een bijna onmogelijke opgave. En dan te bedenken: Er resteren meer dan vijfenvijftighonderd stolpboerderijen die alle, zonder uitzondering, veel te klein zijn voor het oorspronkelijke gebruik. Een familie kan tegenwoordig niet leven van de opbrengst van vijfentwintig koeien!

Er is troost: die eend paste zich aan, die prestatie kunnen wij evenaren!