Siliconenolie

dinsdag 16 april 2013  Bij het oversteken van de Van Heemstraweg denk ik even aan de chaos die een paar bommen bij de finish van de marathon in Boston veroorzaakten, maar druk die akelige beelden resoluut weg. Ik wil vandaag slechts over leuke dingen fantaseren, zoals over de ritssluiting.

De kastanjeboom op de hoek Hommelstraat – Dwarshommelstraat, maakt na de lange winterrust een voorzichtig begin met groei en bloei. Zijn knoppen zijn uitbundig open gesprongen. Hier en daar zijn reeds ‘kaarsjes’ te herkennen. We hoeven nog maar een paar dagen te wachten op het ontsteken daarvan.

Het is op 29 april honderd jaar geleden dat een Amerikaans patent werd afgegeven aan de Zweedse immigrant Gideon Sunback voor zijn Plakto, een voorloper van de moderne ritssluiting. Gideon introduceerde  in hetzelfde jaar – 1913 (een jaar voor de geboorte van mijn moeder) – de moderne rits, vele jaren de hookless fastener genoemd.

De ‘moderne ritssluiting’ was een hele verbetering ten opzichte van veters, knopen, gespen of haken en ogen. Maar ze waren duur en ze waren aanvankelijk van ijzer. Dat laatste lijkt geen groot nadeel maar was het wel: ritsen konden roesten en liepen daardoor gemakkelijk vast.
Even terzijde: zo’n vastlopende rits, overigens niet vanwege roest, is mij overkomen tijdens een lesdag op de HBO in Amsterdam, ergens tussen 1974 en 1978. In hoge nood en in de prettige beslotenheid van een toilethokje, ruk ik die weerspannige broek tenslotte over mijn heupen zodat ik mijn blaas tenminste op een nette manier ledigen kan. Maar dan krijg ik mijn broek niet opgetrokken! Wat ik ook doe. Een lichte paniek neemt bezit van mij. Er moet iets gebeuren. Broek helemaal uit. Nee, zo kan ik me niet vertonen. Met mijn linkervoet in de broekband druk ik mijn broek tegen de vloer, een fikse ruk veroorzaakt een hoopvol geluid: rits en achternaad kapot. Met dichtgeknepen billen naar de administratie. Gewapend met de nietjestang, weer terug in de WC, kan ik de boel netjes ‘repareren’. Het draagcomfort is definitief verloren: wat gedragen nietjes zich irritant in een broek!

Tja, roesten. Voor een kledingstuk in de was ging moest de rits er uit worden getornd. Het gemak van ‘zippen’ ten opzichte van bijvoorbeeld omslachtig dichtknopen was dus betrekkelijk. Rennend over de Waalbandijk stel ik mij dat voor en zie ik mijn moeder tornen aan een van haar korsetten: voor dat bijzondere kledingstuk de was in kon moesten veters, baleinen en de ontelbare haakjes en oogjes verwijderd worden. En naderhand er weer aangezet natuurlijk. Wat een werk. Nutteloos oordeel ik nu, maar dat zal wel niet eerlijk zijn. Nu ik mijn moeder met zo’n verstevigd  raamwerk op haar schoot, weer op mijn netvlies heb vraag ik mij af of mijn zussen daar ook gebruik van maakten. Van korsetten bedoel ik. Nooit zag ik hen er mee, dus is dat niet waarschijnlijk.

Terwijl ik de Tacitusbrug nu vol in beeld krijg – zes fier bekabelde pylonen in perspectief houden de brugdekken in positie boven de aanzwellende Waal – herinner ik mij een droom van afgelopen nacht. Ik ren van school naar huis. Eindelijk komt de verkeersbrug in zicht. Twee pylonen zonder kabels. Hé wat gek! O ja nu weet ik het weer, de kabels van de ‘oude brug’ worden vernieuwd. Toch houd ik het gevoel dat er iets niet klopt…

Even terug naar die ritsen: ik nam begin vorig jaar een nieuw regenjasje in gebruik. Knalrood met reflecterende grijze elementen, maar dat doet er nu niet toe. De ritssluiting liep al vrij spoedig zo stug dat ik er tijdens het hardlopen geen beweging in kon krijgen. Erg lastig, dus terug naar de winkel? De doe-het-zelver in mij won en een busje met Universele Siliconenolie bracht uitkomst. Dat had ik in Amsterdam moeten hebben!
De boodschap voor vandaag: ga nooit zonder siliconenolie op stap!