Splitsing

Hier liep ik afgelopen nacht ook, over de Waalbandijk, maar koos toen het pad tegenover het fruitbedrijf van de familie Engelen dat door de uiterwaard voert. (Het klaphek gaf problemen en ook het pad werkte niet echt mee: dat veranderde van een wagenspoor in voetverzwikkende harde modderkluiten, in drassig grasland en ten slotte modderde ik door sompige moerasgrassen die zich rond mijn voeten verstrengelden, teneinde weg te komen van niet zomaar een stier, maar een heuse langharige Rode Geus, een angstaanjagende mannetjesputter, bezitter van wijd opengesperde dampende neusgaten, drager van gemeen scherpe hoorns! Maar dat terzijde.)

      Opnieuw ren ik over de Waalbandijk en nu valt dit loopje samen met dat van een paar uur geleden. Op de hoogte van het bewuste klaphek stel ik vast: de stier houdt zich elders op! En in afwijking van die eerste keer is er niets in mij dat naar herhaling verlangt, zodat ik deze onheilsplek in alle rust rechts laat liggen. Berust deze verdubbeling op toeval? Schuilt er een waarschuwing in de droom? Bereidt die droom mij voor op wat komen kan?, of is het juist andersom?

      Vragen produceren is gemakkelijk, maar antwoorden heb ik niet.

      Dromen en bewust leven lijken vaak op elkaar. Vanwege de ervaring van zo-even, maar er zijn meer momenten dat ik dit beleef. Bijvoorbeeld als ik naar het achtuurjournaal zit te kijken gebeurt het geregeld dat de commentaarstem andere beelden in mijn hoofd veroorzaakt dan het televisiebeeld laat zien. Werkelijkheid, de televisiebeelden naar ik aanneem, en droom lopen dan naadloos in elkaar over maar volgen, vanaf het punt waarop de wanorde een aanvang neemt, elk een eigen weg. Het verschil valt mij overigens pas op als ik weer bij de les ben, hoewel ik dan moeilijk kan bepalen welke beelden het echte leven vertegenwoordigen.
      Het zijn onze hersenen die deze verwarring van tijd tot tijd veroorzaken.

      Gisteravond zagen we bij De Wereld Draait Door het eerste deel van ‘College Het Brein’. Erik Scherder, hoogleraar klinische neuropsychologie, vertelde ons enthousiast over de werking van de hersenen. Tevens toonde hij ons, soms schokkende, beelden van mensen die leden aan de gevolgen van een hersenbeschadiging of die als gevolg van operatieve ingrepen specifieke problemen ondervinden. Met name de scheiding van de twee hersenhelften bij een man die lijdt aan epilepsie, om te voorkomen dat deze ziekte zich uitbreid over het gezonde deel, is bij mij blijven hangen. Doordat signalen niet langer door beide hersenhelften worden gedeeld ontstaan er als het ware twee persoonlijkheden.

      Die splitsing in twee hersenhelften en de gevolgen daarvan, brengen mij hier en nu op een interessante vraag. Tijdens je slaap gaan bepaalde hersenactiviteiten door, al was het maar om te blijven leven. Wat niet nodig is gaat in de ruststand. De verbinding tussen je twee hersenhelften, het corpus callosum, is, veronderstel ik, niet van levensbelang. De dromen die vervolgens ontstaan worden door de twee afzonderlijke hersenhelften geproduceerd. In die dromen onderneem je vaak activiteiten waar je in werkelijkheid nooit aan zou beginnen. Of reageer je agressief, of juist angstig, tot in het absurde toe. Zou de oorzaak van dit voor iedereen herkenbare fenomeen, gevonden kunnen worden in het ontbreken van coördinatie tussen de twee hersenhelften tijdens de slaap? Voor een neuropsycholoog-in-de-dop een interessante onderzoeksvraag, lijkt mij.

      Droom en werkelijkheid zitten vaak dicht tegen elkaar en lopen soms door elkaar heen, het overkomt ons allemaal geregeld. Het is jammer dat ik hier langs de Waalbandijk niemand ter controle kan vragen ‘Knijp eens in mijn arm!’ Hoewel, er is toch een mogelijkheid: bij aanvang van dit loopje werd ik gepasseerd door Niek (mijn kleinzoon). Hij fietste naar school en lachte mij breed toe en, ter verduidelijking van die big smile, riep hij: “De laatste dag!”        

      Wat hij bedoelde te zeggen is dat na vandaag de meivakantie van start gaat.

      Als Niek onze ontmoeting bevestigt, is wat ik hier meemaak werkelijk.