IJs-muur

Joggen over de Waalbandijk terwijl de zon ongehinderd alles doet om je rug te verwarmen, ik kan het iedereen aanbevelen. Maar het blijft nog even bij een belofte. Eerst moet zij de vrieskou verdrijven, daarna zal ons zonnetje meer energie over hebben voor mijn lijf. Wat dat betreft ben ik dus voorlopig op mijzelf aangewezen. De boterbloemen die her en der de nog saaie dijktaluds opvrolijken voelen dit eveneens. Zij draaien hun gele hoofdjes knipogend naar het fel oplichtende hemellichaam. Even verderop staat een eenzame paardenbloem pluizend op een beetje wind te wachten.

Terwijl ik de woonboot van Klaartje nader denk ik aan de bijzondere oplossing, bedacht voor het weglekken van radioactief koelwater bij de kerncentrale van Fukushima (Nieuwsuur, gisteravond). De gesmolten kern van drie van de vier eenheden moet nog jarenlang worden gekoeld, waarbij een reële kans bestaat dat veel van het zwaar besmette koelwater in de bodem weglekt en vandaar de oceaan zal bereiken. Om dat te voorkomen wordt het grondwater rond de centrale bevroren; er wordt een ijs-muur gecreëerd met een lengte van anderhalve kilometer. Ik vraag mij af of Daan Roosegaarde bij dit project betrokken is geweest, hoewel daarover gisteravond niet werd gerept.

Daan, een pionier op het gebied van kunst en architectuur, was een aantal weken geleden te gast in Collegetour, het programma van Twan Huys. Daar vertelde hij dat hij als kind veel boeken las en daardoor in een eigen droomwereld leefde. Als kunstenaar vindt Roosegaarde het leuk om te zoeken, om niet te weten, en vandaaruit te doen en te ontdekken hoe de wereld van morgen eruit kan zien. Met zijn projecten zoals een slimme snelweg, het oplichtende fietspad en een energie-verzamelende dansvloer, heeft zijn bedrijf, Studio Roosegaarde, aangetoond dat door samenwerking van disciplines uit de wereld van wetenschap, kunst en technologie in de tegenwoordige tijd veel problemen opgelost kunnen worden. Als voorbeeld noemde hij onze overconsumptie van energie. Het zou fantastisch zijn als Nederland, als eerste in de wereld, over een energieneutraal wegennetwerk zou kunnen beschikken. Dat lijkt een droombeeld, maar als je naar ‘Smart Highway’ kijkt, een samenwerkingsproject van Roosegaarde en Heijmans, kan het werkelijkheid worden.

Ik zou het dus helemaal niet vreemd vinden als Daan betrokken zou zijn bij het koelwaterprobleem van Fukushima. En terwijl ik dat bedenk realiseer ik mij dat ik al een poosje over een probleem aan het rennen ben. Onze rivierdijken worden namelijk voortdurend bedreigd. Wroetende mollen – links en rechts getuigen hun afvalhopen van hun intensieve tunnelgraverij – en water dat voortdurend onder de dijk door sijpelt en daarbij kleine hoeveelheden zand meevoert waardoor tunnelvormige ruimten ontstaan, verzwakken de dijk. Er is niets op tegen om als Daan vrij te brainstormen, om te ontdekken hoe we dat probleem op kunnen lossen. Ha, als we nu eens, analoog aan het bouwen van die ijs-muur rond de kerncentrale van Fukushima, met behulp van dunne buizen de grond langs de dijk tot op een zekere diepte injecteren met lijm? Daardoor ontstaat als het ware een langgerekte wand die wel het kwelwater doorlaat, maar zand en klei belemmeren. En natuurlijk zijn de mollen niet opgewassen tegen aan elkaar gekleefd zand, denk ik.

Nu denk ik ineens aan andere mogelijkheden. De ‘Sustainable Dance Floor’ van Daan collecteert energie van de dansers. Maar omgekeerd kan zo’n vloer natuurlijk ook energie afstaan. Dat effect zouden we ook in het wegdek van de Waalbandijk kunnen inbouwen. Dat geeft wellicht nog meer ontspanning bij het hardlopen. Ja, misschien kunnen we daarmee zelfs blessures voorkomen. Het zijn immers je kniegewrichten die nogal wat te lijden hebben van deze harde ondergrond; als die een beetje zou kunnen veren, dan is dat probleem ook opgelost.

Even kijken, wat kunnen we nog meer met behulp van de uitgangspunten van Daan Roosegaarde de wereld uit helpen?